Πέρασε πάνω από ένας χρόνος που ξεκίνησε και στη χώρα μας ο υγειονομικός συναγερμός λόγω της παγκόσμιας πανδημίας COVID-19, από ένα άγνωστο ως τότε στέλεχος κορωνοιού, του λεγόμενου SARS-CoV-2, εξαιρετικά μεταδιδόμενο, προσβάλλοντας το ανθρώπινο αναπνευστικό σύστημα και με υψηλό δυστυχώς βαθμό θνητότητας. Όλες οι δημόσιες, αλλά χρόνια τώρα υποστελεχωμένες υγειονομικές μονάδες του Ε.Σ.Υ., κλήθηκαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους πολίτες, έχοντας ελάχιστο χρόνο προετοιμασίας, ελάχιστα μέσα αυτοπροστασίας, οδηγίες από τον Π.Ο.Υ. και την Ευρωπαϊκή Ένωση οι οποίες «έπρεπε» να βρουν εφαρμογή στην πραγματικότητα του ελληνικού Ε.Σ.Υ. και κυρίως χωρίς Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο.
Ως είθισται, τα περισσότερα στελέχη επιτελικά και μη, που καλούνται στην πρώτη γραμμή μάχης στα Νοσοκομεία, είναι οι Νοσηλευτές και οι Νοσηλεύτριες. Η αγωνία, η ένταση, ο φόβος μπρος στον άγνωστο εχθρό, η αναζήτηση πληροφοριών, η σύντομη «εκπαίδευση» με ελάχιστα υλικά, ακόμα και με προβολή βίντεο για τους τρόπους αυτοπροστασίας, έγιναν καθημερινότητα. Η αδρεναλίνη στο κόκκινο. Πάνω απ’ όλα το καθήκον. Αν όχι εμείς, ποιοί…? Οι «παλαιότεροι» και εμπειρότεροι συνάδελφοι, κλήθηκαν να στελεχώσουν τα πρώτα τμήματα και Μ.Ε.Θ. για ασθενείς με Covid-19. Οι δε μετακινήσεις από απλά τμήματα σε τμήματα Covid συνεχείς, όπως και εκκλήσεις όλων για υλικά αυτοπροστασίας (ακόμα και για απλές μάσκες και γάντια μιας χρήσης) και άμεσες προσλήψεις νέων συναδέλφων, έφταναν σωρηδόν στο Υπουργείο διαμέσου των εκπροσώπων τους.
Το Πρώτο Κύμα ξεκινά, η Πρώτη μάχη αρχίζει. Συγκεντρώνοντας κάθε ίχνος ψυχικής και σωματικής δύναμης, ρίχνονται στον αγώνα χρησιμοποιώντας κάθε γνώση των σπουδών τους και της εμπειρίας τους, λειτουργώντας πάντοτε σαν «Ομάδα» και ποτέ ατομικά. Και τα κατάφεραν, αποδεικνύοντας εκ του αποτελέσματος ότι αποτελούν πραγματικά την ραχοκοκαλιά του Ε.Σ.Υ.. Ελάχιστοι ασθενείς, σε σύγκριση με άλλες χώρες έχασαν τη ζωή τους όπως και ελάχιστοι Νοσηλευτές νόσησαν από Covid-19. Ενώ όσοι εξήλθαν μετά την νοσηλεία τους, έλεγαν τα καλύτερα για την περίθαλψη και φροντίδα που έλαβαν. Όλη η κοινωνία αναγνώρισε τον ρόλο και το έργο των Νοσηλευτών και σύσσωμη «ΧΕΙΡΟΚΡΟΤΗΣΕ».
Από την πλευρά του Υπουργείου Υγείας, ορισμένες εκατοντάδες προσλήψεις, σαφώς πολύ λιγότερες των αναγκαίων και μάλιστα όχι μόνιμων, αλλά επικουρικών (για δύο χρόνια..) Νοσηλευτών, καθώς και ένα «Δώρο Πάσχα» σε όλους τους εργαζόμενους, ήταν η ανταμοιβή του στους Νικητές της Πρώτης Γραμμής…
Περνώντας το Πρώτο Κύμα της πανδημίας, σε όλους εμάς έγινε σαφές ότι η επίσημη Πολιτεία όφειλε να αντιληφθεί την σκληρή πραγματικότητα και επί τέλους να δημιουργήσει ένα Ε.Σ.Υ. ισχυρό και ικανό να ανταποκριθεί στο ρόλο του, αλλά και στις προσδοκίες των πολιτών της. Ο κίνδυνος ενός Δεύτερου κύματος πανδημίας τον επερχόμενο χειμώνα μπορεί να φάνταζε «μακρινός»’, ήταν όμως υπαρκτός. Για τους λόγους αυτούς, ως ΠΑ.ΣΥ.Ν.Ο. –Ε.Σ.Υ., η μόνη Ομοιοεπαγγελματική Συνδικαλιστική Ομοσπονδία των Νοσηλευτών, ζητήσαμε από το Υπουργείο την σύσταση διά νόμου Κλάδου Νοσηλευτών Ε.Σ.Υ., διότι αυτό θα επέτρεπε γρηγορότερα τις αναγκαίες προσλήψεις και θα επέλυε σημαντικά και χρόνια ζητήματα του Νοσηλευτικού επαγγέλματος-λειτουργήματος.
Ζητήσαμε άμεσες προσλήψεις επιπλέον Μόνιμων Νοσηλευτών, ώστε να επανδρωθούν και να αναπτυχθούν το δυνατόν περισσότερες κλίνες ΜΕΘ στα δημόσια Νοσοκομεία της χώρας.
Ζητήσαμε την έναρξη προγραμμάτων εκπαίδευσης για την διαχείριση και αντιμετώπιση ασθενών με Covid-19, για όλους τους υπηρετούντες Νοσηλευτές και Νοσηλεύτριες του ΕΣΥ, με απώτερο σκοπό την δημιουργία «εφεδρειών» σε ενδεχόμενο Δεύτερο κύμα…
Ζητήσαμε την ένταξη των Νοσηλευτών του Δημοσίου στο καθεστώς των Β.Α.Ε., ένα πάγιο αίτημα τόσο αυτονόητο, που αποδείχθηκε και εν μέσω της υγειονομικής πανδημίας. Θα ήταν και μια ηθική επιβράβευση του αγώνα μας.
Ζητήσαμε τον εφοδιασμό όλων των υγειονομικών μονάδων με τα απαραίτητα υλικά αυτοπροστασίας κι ότι άλλο ήταν απαραίτητο για τον αγώνα.
Δυστυχώς, ευήκοα ώτα (πλην της υποφερτής ροής υγειονομικού υλικού) δεν υπήρξαν ή δεν «θέλησαν» να ακούσουν, παρά τις υποσχέσεις από επίσημα χείλη… Πέρασαν σχεδόν τρεις μήνες αδράνειας και όταν στις αρχές φθινοπώρου άρχισαν να φτάνουν τα πρώτα μηνύματα για ένα νέο, Δεύτερο κύμα Covid-19, τότε το Υπουργείο ασθμαίνοντας, δέχθηκε τον θεσμό των Ειδικευόμενων Νοσηλευτών (πρόταση ΕΝΕ-ΝΠΔΔ) και προκήρυξε νέες θέσεις, επικουρικών και πάλι, Νοσηλευτών. Ήταν όμως αρκετά αργά. Πριν καλά καλά αυτοί πάρουν θέση στα Νοσοκομεία και προλάβουν υποτυπωδώς να εκπαιδευτούν σε θέματα Covid-19, ξεσπά το Δεύτερο κύμα της πανδημίας, πλήττοντας με ιδιαίτερη σφοδρότητα κρουσμάτων τις περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας, της Θεσσαλίας και της Ηπείρου. Εκ νέου οι ακούραστοι μαχητές του Ε.Σ.Υ. ρίχνονται στην Δεύτερη μάχη κατά της πανδημίας, έχοντας τούτη τη φορά να αντιμετωπίσουν πολύ μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων, την ευθύνη να «προστατέψουν» τους νέους συναδέλφους, η εμπειρία των οποίων σε ασθενείς με Covid-19 ήταν μηδαμινή (κυρίως στις Μ.Ε.Θ.), να φροντίσουν τους ασθενείς τους σε ιδιαίτερα στρεσσογόνο περιβάλλον μιας και το συνεχές «άνοιγμα» νέων κλινικών Covid-19 είχε σαν αποτέλεσμα τις συνεχείς μετακινήσεις των συναδέλφων. Η σωματική και ψυχική καταπόνηση τεράστια. Από την απερίγραπτη χαρά όταν κάποιος ασθενής αποσωληνώνεται, αρνητικοποιείται και παίρνει εξιτήριο, έως την ανείπωτη θλίψη όταν κάποιος καταλήγει, χωρίς κανένα δικό του άνθρωπο κοντά, έχοντας ως τελευταία εικόνα τα πιθανότατα δακρυσμένα μάτια μιας Νοσηλεύτριας, ενός Νοσηλευτή… Αρκετοί συνάδελφοι άφησαν στην κυριολεξία για μέρες τα σπίτια τους, από φόβο μην έχουν τον ιό και τον μεταδώσουν στους αγαπημένους τους. Κοιμόντουσαν σε όποιο χώρο έβρισκαν άδειο στο Νοσοκομείο, στα αυτοκίνητά τους, στα εξοχικά τους όσοι είχαν ή στα εξοχικά φίλων. Όμως αρκετοί κόλλησαν τον κορωνοϊό και αναγκαστικά αποσύρθηκαν από την μάχη (για τον λόγο αυτό ζητούσαμε την δημιουργία «εφεδρειών»…). Κάποιοι δυστυχώς νόσησαν βαριά και τότε άρχισαν και οι πρώτες απώλειες σε ζωές συναδέλφων από Covid-19. Πλέον ξεπεράστηκαν και τα όρια της αυτοθυσίας…
Από το Επίσημο Υπουργείο, εκκωφαντική σιωπή, ωσάν να ήταν κάτι το «φυσιολογικό». Όλοι εμείς όμως, Τιμούμε και Ευγνωμονούμε τους νεκρούς του Αγώνα μας! Οι αντοχές ανθρώπων και Νοσοκομείων στα όριά τους πλέον. Νοσηλεύτριες από Νοσοκομεία της Χώρας τα οποία δεν δέχονταν ιδιαίτερη πίεση κρουσμάτων κορωνοϊού, ζήτησαν εθελοντικά να μεταβούν σε Νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης προκειμένου να συνδράμουν τους δοκιμαζόμενους εκεί συναδέλφους τους. Όπως και τελικά συνέβη. Η συνειδητοποίηση του αγώνα κι ο αλτρουισμός των Νοσηλευτών, σε όλο τους το μεγαλείο. Οδεύοντας προς το τέλος του, το Δεύτερο κύμα ή η Δεύτερη μάχη κατά της πανδημίας, έγινε αντιληπτό πως δοκίμασε στην κυριολεξία όλα τα όρια του Ε.Σ.Υ., της κοινωνίας, της οικονομίας, της καθημερινότητάς μας, της ίδιας μας της ζωής. Κι όμως, το Ε.Σ.Υ. άντεξε, όλο το έμψυχο δυναμικό του έδωσε τον υπέρ πάντων αγώνα και κατόρθωσε να νικήσει. Ο ρόλος των Νοσηλευτών στην Νίκη αυτή διαφαίνεται και από τον αριθμό των «απωλειών»…
Η Επίσημη Πολιτεία τώρα, πλην της Επιτροπής για τα Β.Α.Ε. η οποία εισηγήθηκε θετικά για τους Νοσηλευτές, αρκέστηκε σε λόγια «αναγνώρισης» του έργου που επιτελέσαμε και επιτελούμε καθώς και σε «δακρύβρεχτες» υποσχέσεις για το μέλλον. Προς το τέλος του έτους (2020) και με την έλευση του πρώτου εμβολίου κατά του κορωνοϊού, άρχισε να διαφαίνεται μια χαραμάδα φωτός στην προσπάθεια περιορισμού της πανδημίας. Η παραφιλολογία γύρω από αυτό, τεράστια. Επ’ αυτού, ο καθένας μπορεί να πιστεύει ότι θέλει κι ότι μπορεί να καταλάβει. Όμως, για όσους από εμάς ζήσαμε και ζούμε εκ των έσω την κατάσταση και αντικρίζοντας την απρόβλεπτη πολλές φορές συμπτωματολογία του ιού στους ασθενείς, ο εμβολιασμός μας είναι μονόδρομος. Δεν συγκρίνονται οι όποιες παρενέργειες του εμβολίου με την νοσηρότητα του Covid-19. Μεγάλο ποσοστό συναδέλφων έχει εμβολιαστεί, εκτός από όσους είχαν ήδη νοσήσει (κι είναι αρκετοί…) και οι οποίοι έχουν ακόμη αντισώματα του ιού.
Στο τέλος βέβαια, η λογική συνήθως πρυτανεύει. Σημαντική η συμβολή των Νοσηλευτών και στα Εμβολιαστικά κέντρα, όπου αποτελούν τον μεγαλύτερο αριθμό του προσωπικού αυτών. Στην αντιμετώπιση μιας πανδημίας, η ατομική ευθύνη των πολιτών μιας χώρας είναι ζωτικής σημασίας. Αρκετοί συμπολίτες μας κυρίως μεγάλων πόλεων, είτε δεν το αντιλαμβάνονται σωστά, είτε έχουν κουραστεί όλο αυτό το διάστημα, με αποτέλεσμα να χαλαρώνουν τα μέτρα ασφαλείας τα οποία είναι απαραίτητα για την αποφυγή της διασποράς. Το γεγονός αυτό είχε σαν συνέπεια, από τις αρχές Μαρτίου να βρίσκεται σε εξέλιξη ένα νέο, Τρίτο κύμα Covid-19 στην χώρα, με ιδιαίτερη έκταση στους νομούς Αττικής, Αχαΐας και με λιγότερη ένταση στο νομό Θεσσαλονίκης. Τα Νοσοκομεία των νομών αυτών έχουν μετατραπεί σε τεράστια πεδία μάχης. Πάλι οι Νοσηλευτές και οι Νοσηλεύτριες στην πρώτη γραμμή, άοκνα και αγόγγυστα, δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό προκειμένου να σωθούν ανθρώπινες ζωές. Κι αν αυτός ο αγώνας δεν είναι ο υπέρτατος ανθρώπινος αγώνας, τότε ποιος είναι?
Θα νικήσουμε όμως και τούτη την φορά, συνάδελφοι. Θα νικήσουμε, γιατί γνωρίζουμε πλέον τον εχθρό κι έχουμε ένα ισχυρό όπλο απέναντί του, τα εμβόλια. Θα νικήσουμε γιατί ξέρουμε πλέον την αξία του ρόλου μας μέσα στο Ε.Σ.Υ., ξέρουμε ποιοί είμαστε και τι μπορούμε να πετύχουμε. Θα νικήσουμε γιατί ΠΡΕΠΕΙ να νικήσουμε, για όλους εμάς για όλους τους συνανθρώπους μας. Έτσι θα αποστομώσουμε και τα όποια «παπαγαλάκια» των τηλεοπτικών κυρίως παραθύρων στην χώρα μας, τα οποία δεν θέλουν να αποδεχθούν ότι οι Νοσηλευτές και οι Νοσηλεύτριες υπηρετούν τον Άνθρωπο και Μόνο Αυτόν! Μακάρι το Ε.Σ.Υ. στην πατρίδα μας να λειτουργήσει κάποια στιγμή, έχοντας Ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Η εκάστοτε Κυβέρνηση και το Υπουργείο θα καταλάβουν πόσα θα χάσουν, αν μας «χάσουν»…
Για να κερδίσεις έναν πόλεμο, πρέπει να κερδίζεις τις μάχες. Κι εμείς τις κερδίζουμε και θα τις κερδίζουμε και στο μέλλον συνάδελφοι. Με πολύ κόπο, ιδρώτα, αλλά και αίμα. Γιατί Νοσηλευτής σημαίνει μεγαλείο ψυχής! Καλή Δύναμη και Προσοχή σε όλους και όλες!
Και ο πόλεμος συνεχίζεται…
Αποστόλης Κωτσής, Β’ Αντιπρόεδρος ΠΑ.ΣΥ.Ν.Ο. – Ε.Σ.Υ. ,
Νοσηλευτικά Δρώμενα, 2ο Τεύχος, Ιανουάριος – Φεβρουάριος – Μάρτιος 2021,
«Νοσηλευτικό Ιστορικό»
